De husky heren op roedel tocht

Het leven van de husky heren gaat altijd niet over rozen. 

Spot is boos. Echt pissig. Hij ligt op de grond met zijn rug naar me toe. Welke misdaad ik begaan heb? Ik heb hem een halti omgedaan. Met een halfcheck. Zodat hij wel op mij moet letten en mijn niet meer als pingpongbal kan gebruiken in zijn gesprek over de omgeving. Nog te volgen? Nou, het was voor ons wel een eye opener. 

Er speelden al een poos een paar dingen in onze “roedel”. Tijdens het wandelen trokken de heren nogal aan de lijn, Spot vooral als hij wild rook of zag en als Hans met Shadow bij mij weg liep. Shadow sprong bijna uit zijn vel als hij een andere hond zag. Hij werd dan zo hyper en druk dat hij bijna niet bereikbaar was en ging frustratie happen. In de andere hond, in de lijn, in Spot of - als we pech hadden - in ons. Een heel snelle HAP en over, zo snel dat ik de eerste keer dacht dat ik door een daas gebeten werd. De tweede keer wist ik wel beter. Gelukkig gebeurde dat niet vaak, maar op sommige momenten was ik ook wel bang dat de honden elkaar in de haren zouden vliegen. Echt fijn is dat niet. 

Het was gewoon niet leuk meer om op stap te gaan naar nieuwe plekken of naar plaatsen met veel wild. Het ‘standaard rondje’ ging best aardig maar een lekkere zondagochtend-wandeling in het bos ontaardde regelmatig in een touwtrekwedstrijd vol frustratie aan beide kanten. Het meest irritante: soms ging het ook bijzonder goed. Zeker bij een-op-een wandelingen of de ommetjes op bekend terrein. Ook 1 van ons met twee honden gaat bij vlagen heel redelijk, maar gaan we met z’n vieren op stap naar nieuw terrein dan is het ‘feest’. Na elke wandeling begonnen ze elkaar te klieren, waarbij Shadow steeds op Spot ging rijden. Heel irritant. Dus trokken wij Shadow eraf en gaven hem op zijn kop. 

Tegen het -extreme- trekken van alles geprobeerd: stilstaan, achteruit lopen, belonen met en zonder clicker, extra lekker snoepjes die weer uitgetuft werden. Uleads, harnas met borstring en ten einde raad een gentle walker toen Spot vanwege zijn rugklachten twee weken niet mocht trekken. Op een gegeven moment ben ik 5 minuten midden op een pad blijven zitten tot ik weer aandacht had. Dacht ik.  

Maar een simpele oefening bij de trainer waar we nu verzeild zijn geraakt, leert ons dat ze wel aandacht voor ons hebben. Alsof ze ogen in hun achterhoofd hebben, reageren ze op elke beweging die wij maken. Die ogen in hun achterhoofd zijn trouwens hun neus. Feilloos ‘weten’ ze of ik mijn rechter of linkervoet beweeg. Alleen kiezen ze er niet altijd voor om gezellig samen op te lopen. Ze kiezen ervoor ons op niet zo zachte wijze aan ons duidelijk te maken wat ze willen: NU achter dat konijn aan, NU daar snuffelen, NU bij elkaar blijven. 

Ik snap er niks van in hun ogen en zij raken steeds gefrustreerder omdat ze toch mij moeten ‘volgen’. Want wie ben ik dat ik hun mag vertellen wat er wel en niet gebeurt. Ik ben ook zo’n raar wezen, nooit vang ik dat konijn, toch vul ik die bakken. Ik ben hun moeder niet, toch verwacht ik dat ze bij mij blijven, althans ik bepaal voor een groot deel waar ze lopen. Eigenlijk logisch dat ze niks van mij snappen en maar blijven vragen wat ik nu toch bedoel met dat lijntje? Want voor mij nog onbegrijpelijker: zijn ze los, dan is het Spot die mij in het oog houdt. Shadow gaat eigenlijk te ver weg als hij los is en laat zich totaal niet sturen; hij gaat dan naar iedere hond toe, hoe ver weg ook. 

Dus gaan we aan de slag met volgzaamheid vragen. Eerst alleen met een korte lijn, strak om ons middel en lopen maar. Geen aandacht aan hen besteden maar aandacht van hen eisen. Spot vindt het maar een raar spel, hij blijft staan en ik loop door. Nooit geweten dat 23 kg husky zo zwaar kan zijn. Als ik stop, vraag ik op een ‘hondse’ manier om een zit. Met de hand op de kont. Verrassend veel weerstand. Werk aan de winkel. Aan het einde van de sessie zijn we allevier doodmoe. Eigenlijk raar, zoveel hebben we niet gedaan. Wat heen en weer gelopen over een parkeerplaats. Heel veel theorie gehoord en interessante discussies gevoerd. Geleerd dat oerhonden meer moeite hebben om mensen en hun emoties te lezen, dat dat wel een 3-4 jaar kan duren voor ze je echt snappen. En dat het dus ook belangrijk is een taal te spreken die zij begrijpen. Waarbij je aspecten van gedrag van moeder naar pups overneemt om je eigen honden ervan te doordringen dat je het recht hebt om een bepaalde mate van gehoorzaamheid van ze te verwachten. Juist door hen te leren dat je hen ‘mag’ beperken, geeft dat meer mogelijkheden tot vrijheid. Tegenstrijdig? Op het eerste gezicht misschien wel, maar ook wel weer logisch. 

We leren dat honden leren met hun neus. Niet dat ze hun andere zintuigen niet gebruiken maar zoals wij leren dat bijvoorbeeld bepaalde gezichtsuitdrukkingen horen bij bepaalde emoties en wat dan gewenste sociale interactie is, leren honden dat bij bepaalde ‘geurbeelden’ emoties horen, en dat daar weer een bepaald visueel beeld bij hoort. Ik weet nog dat ik daar een keer een nogal pittige discussie met iemand over had omdat ik dagelijks merk dat mijn honden toch wel degelijk ook hun ogen gebruiken. Nu snap ik het beter: een hond leert dat een bepaalde geur bij dat konijn hoort, koppelt dat aan “yummie, lekker happie” koppelt daar en passant ook het beeld bij en kan dus ook gaan reageren op de vorm konijn alleen. Maar de eerste leerstappen gaan via de geur en worden al door de moeder in het nest voor een groot deel aangeleerd; sociaal leren dus. Een hond ruikt onze houding, associeert dat ook met bepaalde indrukken / emoties  en de geuren die daarmee verbonden zijn en leert ons ‘lezen’. Alleen Spot en Shadow hebben dat boek nog niet helemaal uit… zullen we maar zeggen. Wat aan beide kanten tot frustratie leidt. 

De tweede dag komt er een halster bij: halti gecombineerd met half-check. Deze laatste is zo ruim dat hij niet echt kan klemmen maar door de combinatie kan de halti ook geen extreme uitslagen maken. Veiliger dus dan een halti alleen en hondvriendelijke dan de enorme rukken aan de halsband of anti-trektuig. Natuurlijk vinden ze de druk op hun neus in het begin niet echt leuk. De reactie die het oproept zegt ook wat over de verhouding met de hond. Wijst de hond je af, dan kan hij alsnog zomaar flink gaat trekken. Wil de hond wel wat met jou, helpt het om de aandacht bij jou te houden. Controle zonder grote risico’s op verwondingen of blessures. Spot en Shadow vinden het niet erg als we ze omdoen maar protesteren in aanvang wel tegen de beperking die ze ervaren. Vooral Spot:  als hij niet mee wil lopen, steekt hij zijn neus in mijn knieholte, tussen mijn benen, kortom, probeert mij zo ver te krijgen dat dat DING weer eraf gaat. Leuk is dit niet. Het voelt geforceerd aan, ik eis wat van Spot. Dat hij zich naar mij voegt. Tot ik bedenk dat meneer dat wekenlang andersom ook gedaan heeft. Tot ik niet meer sliep ’s nachts van de pijn. Tot ik uit frustratie over zijn escapades zo boos en geïrriteerd werd dat ik manlief vroeg de lijn over te nemen uit angst dat ik hem wat aan zou doen. Want trekken aan de lijn is tot daar aan toe - tenslotte hebben we husky’s - maar er vol in beuken en blijven beuken, zelfs als ik stil sta, is toch echt wat anders. 

Later die dag laat ik ze zitten als er een kat oversteekt. Ze kijken, geïnteresseerd en alert. Maar blijven zitten. Wat een verademing. Shadow voelt dat ook zo. We zien hem ontspannen, hij hoeft niet zoveel meer. Niet van ons, maar ook niet van broederlief Spot die zijn broertje nogal eens voor zijn karretje spande. Echt apart, in dit weekend zien we soms echt een omkering van rollen: Shadow die zijn rust pakt, Spot die nu zijn eigen boontjes moet gaan doppen. 

We zijn nu ruim twee weken verder. Elke wandeling begint en eindigt met een stukje volgen: korte lijn, aan de halster. Tussenin langere lijn en vrijheid. Mits ze zich gedragen. Anders weer kort en evt even een zit vragen. Thuis ook oefenen. Voornaamste resultaat: rust en langere wandelingen. In huis en daarbuiten. En eindelijk minder last van mijn rug. 

Het rijden van Shadow op Spot is ook een stuk verminderd. De belangrijkste tip: er gebeurt zoveel in de onderlinge communicatie tussen honden, dat wij  het grootste deel missen. Al was het maar omdat we de geurentaal niet spreken. Zeker bij nestgenoten hebben ze vaak aan een “half woord” of moet ik zeggen “half vleugje”  genoeg. Dus is het advies: als wij bepaald gedrag niet acceptabel vinden, dan allebei op hun kop geven. Als Shad op Spot rijdt en Spot vindt dat gewoon goed, dan 10 tegen 1 dat Spot hem uitgedaagd of uitgenodigd heeft. De eerste avond dat ik dit toepas, zitten ze allebei op hun dikke billen verbouwereerd naar mij te kijken. Ik zie de wolkjes “Verrek, ze heeft het door?”  en het gedonder is in 1 keer over. Af en toe gebeurt het nu nog wel, maar veel minder en veel makkelijker te onderbreken. 

Nu we weten hoe onze mannen praten, kletsen ze ons ook de oren van het hoofd. Ongelofelijk hoeveel zich daar afspeelt. Voor mij ging er echt een wereld open over hondse communicatie. Een aantal zaken vallen nu op hun plek, ik begrijp mijn honden beter. Ik snap nu ook waarom operante conditionering niet voor alles werkt en waarom beloningen soms tegen je kunnen werken. Waar mijn intuïtieve weerstand tegen “Kalmerende signalen” vandaan komt: in mijn ogen nu een oversimplificatie van gedrag met een antropomorf sausje. Onze honden zijn veel subtieler en complexer dan daar wordt voorgedaan. De heren en wij snappen elkaar nu een stuk beter.

En tja, af en toe is Spot nog boos en weigert hij de halti. Hij is het nog niet helemaal eens met de gang van zaken. Maar meestal is hij gewoon een heerlijke eigenzinnige blije eikel. Het leven moet wel leuk blijven tenslotte…. 

Voor mee informatie check  http://www.deroedel.com (en de omgeving is er nog prachtig ook!)