Skijoring met de hond

Langlaufen is een mooie sport, maar nog mooier wordt het achter een hond. Althans, dat is mijn mening. Die sport heet skijoring. 

Wat heb je er voor nodig: sneeuw, langlaufski’s en een hond die trekt, dat is de essentie. Een beetje handigheid op ski’s is ook wel fijn omdat de snelheid van een ski-jorder toch wat hoger ligt dan die van de gemiddelde ski-wandelaar. 

Chenak, 13 jaar oud, amuseert zich nog
best op de sporen in Ramsau am Dachtstein

De sporen, ook wel loipes genaamd, worden bevolkt door grofweg 3 categorieën mensen: zij die met gezwinde spoed behendig bochten stappen en jou zelfs met hond nog inhalen. Met andere woorden: de snelle mannen en vrouwen die het kunnen en behendig overal omheen gaan, zij die met het zweet in de bilnaad het minst of geringste hellinkje afdalen en de rest van het parcours in een wandeltempo afleggen zonder de minste techniek en dan tussenin; zij die het zouden willen kunnen. De meeste mensen vind het wel een leuk gezicht, zo iemand die lol heeft met zijn hond, maar sommigen uit groep 2 en 3 willen ook nog wel eens boos zijn. Groep 2 uit angst, hier zitten ook vaak wat oudere mensen bij die bang zijn om te vallen, groep 3 uit frustratie (vooral als je ergens bent waar het eigenlijk niet mag.. ). Of willen de hond lenen, wat dan wel weer grappig is.

Het is een nadeel: op veel loipes is het niet toegestaan met je hond te langlaufen, juist omdat het snelheidsverschil groot kan zijn met je medelopers. In de Scandinavische landen is het eigenlijk nooit een probleem, maar daar is het eigenlijk ook nooit druk, (Noren vinden het best wel druk als ze drie andere mensen tegen komen op een dag, de enige uitzondering is Pasen, dan is het overal wat drukkker). Een alternatief dichter bij huis is het Thuringerwald in Duitsland, maar helaas niet meer zo sneeuwzeker. Een ander alternatief is een spoor uitzoeken speciaal voor sledehonden (La Pesse in de Jura heeft dat bijvoorbeeld) maar dat moet je dan weer delen met sledehondenteams en bovendien zijn dat vaak vrij kleine rondjes van bv 10 km. 

Wat moet je zelf kunnen: een eerste vereiste is een goede balans op langlaufski’s: je moet kunnen sturen en door een bocht stappen op snelheid is geen overbodige luxe. Je moet kunnen remmen want je hond zal dat in het algemeen niet vanzelf doen. Je moet techniek wel enigszins beheersen, zeker bergop. Mijn eerste husky Janouk kon echt boos omkijken als ik liep te stoethaspelen zodat we geen vaart meer hadden. Dus, mocht je het nooit gedaan hebben, investeer in een goede basiscursus. (o.a. te volgen bij www.vasasport.nl of http://www.snow4rest.com.)

Dan heb je een heupgordel nodig en een lijn met een elastische demper. Ik ben zelf erg gecharmeerd van de spullen van Manmat, o.a. te verkrijgen bij www.cooldogs.nl maar er zijn vele mogelijkheden. De demper is wel essentieel om de versnelling van je hond op te vangen, zowel voor jouw als zijn rug. Dan moet de hond ook een harnas aan, ik heb een voorkeur voor een kort harnas met een bevestig op de rug. Het voordeel boven een X-back harnas is dat je wat meer sturing over je hond hebt. Bovendien loopt de lijn schuin naar boven en zeker honden met lange benen kunnen daardoor vrijer bewegen. Maar het is een kwestie van smaak en kijken naar je hond. Er zijn ook genoeg ski-jorders met een X-back of vergelijkbaar harnas. 

Soms twijfel ik wie het meeste plezier heeft

Wel of niet een panieksluiting? Dat hangt er vanaf: hoe lastig en gevaarlijk is het terrein en wat vind je erger: je hond los en kwijt of zelf ondersteboven? Ik heb ooit een paniek sluiting gehad en opende die per ongeluk toen Janouk een niet zo leuke hond zag. Oeps.. Een ander alternatief (bij sledehondenwedstrijden soms verplicht) is een heupgordel met een “Finse haak” waar je de lijn ook in 1 soepele beweging af kan halen. 

Ik werk zelf altijd met koperen musketons: die bevriezen niet zo snel. Ik maak hem aan het begin van een lastige afdaling los en houd de lijn in mijn hand. Gaat het mis, dan kan ik die direct loslaten. Misgaan kan van alles zijn: ik houd de bocht niet, mijn hond gaat langzamer dan ik. mijn hond moet poepen of de loipe verandert ineens in een ijsplaat, er staan ineens drie mensen gezellig op de loipe te kletsen en terwijl ik naar links ga besluit mijn hond er rechts langs te gaan. Been there, seen that, done that. Op dat moment is het fijn dat je de lijn los kunt laten.

Op pad met -toen nog- puppy's Shadow en Spot

Wat moet je hond kunnen. Allereerst: rennen. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan, ik zie toch heel wat honden met een slecht bewegingsapparaat. Zorg dus dat je hond getraind is, goed kan draven en galopperen en gewend is voor je uit te lopen. Begin vast met commando’s voor links en rechts aan te leren en -heel belangrijk- zorg dat je hond weet hoe hij zelf zijn poten uit een lijn krijgt. Dan moet de hond wennen, aan de stokken in jouw handen, aan de ski’s aan je voeten, aan de tegenliggers die met stokken lopen te zwaaien (waar hij niet naar mag happen). Het is dus verstandig eerst maar eens parallel aan een loipe te gaan wandelen, je uitrusting te laten inspecteren door hondlief en op een rustig recht stuk te beginnen. Liefst met iemand erbij wiens hond het klappen van de zweep al kent.. Ik heb op onze eerste langlaufvakantie Janouk laten schrikken (ik eindigde met Janouk bij mij op schoot onderaan de helling) en het heeft even geduurd voordat hij mij weer vertrouwde in de afdaling. Het nadeel was dat hij bij ijzige stukken, waar de ski’s mee herrie maken, schrok en opzij sprong. Dat is nog niet zo erg, maar vervelender was dat hij dan in de diepe sneeuw verdween en acuut stilstond. Terwijl ik vaart had. Vandaar de lijn in de hand techniek (zie ook hierboven). 

Jong geleerd, oud gedaan: onze nieuwe puppen leren ski-joren van Janouk, de oude rot

Wil je hond ineens niet meer lopen: grote kans dat hij ergens last van heeft. Meestal is dat een klein kloofje in of vlak naast een kussentje, een ijsbal tussen zijn tenen of misschien heeft hij (of zij)  zich verstapt. Neem voor onderweg dus altijd of vaseline of schoentjes mee. Zorg dat je fit genoeg bent om de geplande route ook zonder DogPower (DP) af te leggen. 

Andere zaken om te oefenen: negeren van andere honden en andere dieren. Dat blijft lastig, zeker als een lemming besluit een spoor over te steken. Op het moment dat Chenak en Janouk, met manlief en mij er achteraan, een wedstrijdje “wie kan het snelste naar beneden” aan het doen zijn. Wat zij met een bocht van 90 graden in een nanoseconde omtoveren in “wie kan de lemming vangen”. Hetgeen resulteert in een kluwen van mensen, honden, ski’s en stokken. Ons motto maar weer eens onderschrijvend: een dag niet gevallen is een dag niet geskijord. Begin dus zelf ook met een paar simpele stokken en niet het duurste model carbon, die zijn namelijk wat “breukgevoeliger”. 

Nog even een stukje etiquette: ruim poep op uit de loipes, hinder andere mensen niet onnodig en glimlach als weer eens iemand een foto wil maken. Dan is het de mooiste sport in de wereld. 

Hans en Chenak, 2009
Op pad buiten de sporen in Noorwegen.

Vragen en/of opmerkingen zijn van harte welkom!